Podpisana niedawno przez Prezydenta RP ustawa zapewniająca stosowanie RODO, wprowadzająca zmiany do bliska 170 ustaw, nie ominęła Prawa o adwokaturze i ustawy o radcach prawnych. Znowelizowane przepisy będą mieć wpływ na zasady ochrony danych osobowych przez te zawody zaufania publicznego.
Od momentu wejścia w życie nowych przepisów, zacznie obowiązywać zasada, iż poniższe żądania:
- uzyskania potwierdzenia, że dane osobowe są przetwarzane,
- uzyskania dostępu do danych,
- wydania kopii danych,
- ograniczenia przetwarzania.
będą przysługiwać osobie, której dane dotyczą, wyłącznie w zakresie, w jakim nie naruszają one tajemnicy adwokackiej / radcy prawnego. Nie zostały one wyłączone w całości, lecz ograniczone z uwagi na konieczność ochrony tajemnicy zawodowej.
W poprzednim wpisie (RODO w działalności adwokatów i radców prawnych, cz. 1) wskazałem już, że obowiązek informacyjny nie znajduje zastosowania do adwokata, gdy pozyskał on dane osobowe z innego źródła niż bezpośrednio od osoby, której dane dotyczą, i muszą one pozostać poufne zgodnie z obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej.
Tajemnica adwokacka w prawie polskim jest ujęta bardzo szeroko. Obejmuje ona wszystko, czego adwokat dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej.
Co więcej, obowiązek zachowania tajemnicy adwokackiej nie może być ograniczony w czasie. Adwokata nie można też zwolnić z od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których dowiedział się udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę.
Jeżeli zatem spełnienie żądania przez adwokata skutkowałoby naruszeniem tajemnicy adwokackiej, jego obowiązkiem będzie odmowa jego realizacji.
Powyższych rozwiązań nie należy jednak traktować jako formy uprzywilejowania pozycji adwokatów w stosunku do innych administratorów danych. W uzasadnieniu do ustawy zapewniającej stosowanie RODO, wskazano, że „Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego ustanowiono go w interesie klientów, a nie prawniczych zawodów regulowanych, przy czym nie jest on wyrazem uprzywilejowania grupy zawodowej, lecz właśnie obowiązkiem związanym z wykonywaniem zawodu zaufania publicznego”.
Nowelizacja Prawa o adwokaturze wprowadza także nowy, 10-letni okres przechowywania danych osobowych uzyskanych przez adwokata w ramach wykonywania zawodu. Termin ten biegnie od końca roku, w którym postępowanie, w którym dane osobowe zostały zgromadzone, zostało zakończone.
Analogiczne przepisy zostaną wprowadzone także do ustawy o radcach prawnych.